Inwencja-opracowanie zagadnienia, przygotowanie się do niego. 1. Rozpoznanie sp

Inwencja-opracowanie zagadnienia, przygotowanie się do niego. 1. Rozpoznanie sprawy –ogolny obszar zagadnień, atrakcyjność problemu (czy jesteśmy w stanie się zaangażować i na ile przyciągnie to odbiorcow), za pomocą pytań (czy jest, czym jest, jakie jest) 2. Ocena własnej kompetencji. (zakres potrzebnej wiedzy, wiarygodność nadawcy, dostępne środki) 3. Rozpoznanie audytorium/odbiorcy i celu wypowiedzi. Cel wystąpienia – wpływ na odbiorcę: a) Informacja czy wyrobienie opinii b) Zmiana postawy intelektualnej c) Zaangażowanie emocjonalne d) Wywołanie określone, praktycznej reakcji e) Wywołanie wrażeń estetycznych 4. Ustalanie problemu, stawianie tezy. 1. stopień szczegółowości(kontekst, dziedzina) 2. PKP (kto, co, gdzie, kiedy, jak) 3. Punkty sporne (kontrowersyjne) 4. Definicje pojęć 5. Dalsza specyfikacja (geneza, właściwości i cechy, kontekst, funkcja itd) 5. Rozpatrzenie metod perswazji – topika (zbiór toposów), amplifikacja, argumenty. Amplifikacja = rozszerzenie, ale jest używana w celu zarowno wzmocnienia efektu, jak i pomniejszenia znaczenia. Kompozycja-uporządkowanie, znaczenie danych fragmentów Organizacja wypowiedzi: a) wewnętrzne podziały tekstu i układ graficzny, b) połączenia i zależności między częściami, c) sterowanie informacją, d) rozmieszczenie argumentow. Porządek retoryczny: • wyraziste otwarcie i zamknięcie, • jasne kryteria podziału na części, • stosowanie tranzycji (transitus – przejście) – zwroty łączące, • korzystanie z magii liczb, • powtorzenie głownej myśli, tezy, • przypominanie najważniejszych pojęć, • sygnalizowanie dygresji, • toposy kompozycyjne. Elokucja-poprawne, jasne, ozdobne wysłowienie się, użycie środków językowych, figury Retoryczne (myśli, mowy, tropy) Amplifikacja –powiększenie/pomniejszenie rangi zjawisk, ujawnia lub ukrywa cechy, wywołuje emocje przez stosownie nacechowanych przymiotników i przysłówków : coś jest świeże, nowe, albo staroświeckie itp. - przez porównanie - przez stopniowanie - istotne, (np.. o ile pierwszą wypowiedź można uznać za pomyłkę, to drugie użycie to już jawny błąd. czy coś takiego) - przez synonimy i pozorne synonimy (mieszkanie, czy apartament, czy rezydencja; ktoś został skrzywdzony, albo słowami zamordowany (to był wyrok na niego), aktor - odtwórca roli lub artysta sceny) - przez definicje - może pokazać coś w innym świetle - wyliczenie z ustawioną hierarchią - np. zacząć od czymś ważnym, a dalsze rzeczy ważne lub na odwrót - zależy jak i w jakim czasie to powiemy, może mieć różny wydźwięk - przez zestawienie figura/tło (manipulowanie kontekstem; nastolatki - dostałem dziś 5tkę, mogę wyjść na zewnątrz?) - przez zaprzeczenie - ten przedmiot nie ustępują innym pod względem…. - czyli tamte są gorsze lub podobne; ktoś nie jest gorszy niż - przez etykietowanie -najszybszy samochód roku, najlepsza oferta miesiąca, tak samo tytuły - profesor Harvardu - przez metaforę - mieszkanie - moje przytulne gniazdko; niebezpieczne, bo działają na wyobraźnię, łatwo manipulować; wojna - iskra która zapaliła daną część globu. (więc gasi się pożar, a nie walczy na wojnie) TWORZENIE DEFINICJI: a. przez odwołanie do opinii ogółu b. przez odwołanie do autorytetu c. przez odwołanie do różnych dziedzin d. przez etymologię (czasem fałszywą) e. przez odwołanie do funkcji, sposobu użycia, f. przez odwołanie do codziennych zwrotów g. przez zwroty zawierające pojęcie, przykłady h. przez pokazanie następstw i przyczyn i. przez wyliczenie części j. przez przykład, zagadkę, żart, paradoks RODZAJE DEFINICJI: a. Ostensywna – przez wskazanie egzemplarza, sposobu zrozumienia. Nożyczki? O, to własnie są nożyczki. b. Nominalna – wyjaśniająca znaczenie słów jednym słowem, bądź omówieniem. Daktyl to owoc. c. Praktyczna (realna) – praktyczne wskazówki dotyczące przedmiotu, przykłady np. użycia . Auto to pojazd, który.. d. Opisowa (analityczna) – rozszerzenie tematu, zarys historyczny, uszczegółowienie pojęcia, np. w encyklopediach. Auto (gr. Autos) - e. Syntetyczna (normatywna) - ściśnięta, zwarta; np. Słowniki. Auto – maszyna ... f. Perswazyjna (retoryczna) – subiektywne wyobrażenie pojęcia; np. przez metaforę, zabawę słowną. Daktyl – jedyny owoc, dla którego warto... RODZAJE PRZYCZYN: a) Materialna – techniczne ujęcie czynności [„Napisałem książkę kucharską, aby ludzie wiedzieli jak zrobić zupę”] b) Sprawcza – nakierowanie na powód czynności [„Napisałem książkę, bo miałem chandrę”] c) Celowa – ze względu na cel zjawiska [„Napisałem książkę, bo chcę zostać sławnym kucharzem”] d) Formalna – ze względu na obowiązek, zasadę [„Napisałem książkę, bo pracuję w wydawnictwie”] Toposy: a) ZASTOSOWANIE OKREŚLONEGO PORZĄDKU (ordo naturalis, ordo artificialis) B) OPEROWANIE RELACJAMI: a. ogół <> szczegół (zjawisko ogólne oraz przykład) b. część <> całość (podział, plan, zależność) c. charakterystyka zjawiska/osoby przez opis – schematy deskryptywne d. rozwijanie tekstu poprzez wyjaśnienie tytułu e. zaczynamy wskazanie od jakiejś luki f. ciągi przyczynowo – skutkowe d) TOPOSY Z PORÓWNANIA (przeciwieństwa i podobieństwa): a. porównanie: X przypomina pod jakimś względem Y b. analogia: X przypomina, coś podobnego, zachowuje się podobnie jak Y (subiektywność) c. X jest taki jak Y (prawie identyczność) d. tożsamość: X jest identyczny z Y (zrównanie mogące być metaforą) Im dokładniejsze zawężenie pojęć, tym lepsze argumenty mieć należy :) e) TOPOSY Z PRZYKŁADU – powołanie się na przykład, przypowieść, autorytet F) TOPOSY Z DEFINICJI toposy (definicja, sentencja, aforyzm, aksjomat, toposy skromnościowe), Nadrzędne struktury – toposy: • wyliczenie, • układ hierarchiczny, • części/całość, • kontrast lub podobieństwo, • układ chronologiczny, • ciąg przyczynowo-skutkowy lub wynikanie, • układ przestrzenny (tło i plany), • system asocjacji, Toposy kompozycyjne – tranzycje Połączenia między akapitami: • podkreślenie spojności, • nadanie tekstowi struktury i ciągłości, • sugestia odbioru (narzucenie porządku rozumowania). merytoryczne - wiedza, fakty, dowody • logiczne - wnioskowanie logiczne, prawda/fałsz, przesłanki • retoryczne - paralogizmy (symulacja argumentacji logicznej), perswazja, emocje, sugestie, wrażenia, ; ew. wykorzystanie argumentów merytorycznych i logicznych dla wzmocnienia efektu. 1. FORMY ARGUMENTACJI LOGICZNEJ 1.1. SYLOGIZM (logika: A= B, B=C ; A=C) • Przesłanka Większa (odnośnie ogółu): "wszyscy ludzie są śiertelni" przesłanka mniejsza (mała teza, odnośnie jednostki) "sokrates jest człowiekiem" wniosek -> Sokrates jest śmiertelny • Ten jogin jest człowiekiem. Wszyscy muszą jeść, jogin temż musi jeść [sylogizm, bo to pewne] 1.2. SOFIZMAT Sofizmat - pozorny sylogizm, fałszywa przesłanka • Przesłanka Większa „wszystko co świeci, można zgasić” Przesłana mniejsza „rozum jest światłem” wniosek -> rozum można zgasić • nikt nie jest samotny, jeśli nie mieszka na bezludnej wyspier. ten jogin nie mieszka na bezludnej wyspie, więc nie jest samotny. [ sofizmat - nikt, samotnośćto poczucie, to nie jest obiektywne; duże kwantyfikatory] 1.3. ENTYMEMAT Entymemat - skrót z sylogizmu bądź z sofizmatu, pominięcie przesłanki) • nie błem na zebraniu, bo byłem chory (chorzy nie chodzą na zerbania? - sylogimz) • nie zrobisz tego, bo jesteś odpowiedzialny (odpowiedzialni tego nie robią – sylogizm • polityk X nie zwyciężył w wyborach, bo ma kiepksą prezencję (ludzie z kiepską prezentcją nie wygrają; sylogizm ) • ten jogin musi czasem jeść, bo jest cżłowiekiem (sylogizm) • skoro ten plac ma tylko trzy połączone ze sobą boki, to jest trójkątem (nie, bo może być pofalowany - sofizmat) • mroczek jest kotem, bo ma wąsy - sofizmat (kotu można wyrwać wąsy; nie wszystko co ma wąsy jest kotem -> znów sofizmat) • ten człowiek jest inny, więc jest naszym wrogiem - sofizmat Na ogół aby otrzymać sylogizm, trzeba podać dużo ograniczeń, dużo dokładniej coś określić, inaczej może być sofizmatem. 1.4. ŁAŃCUSZNIK Łańcusznik - ciąg argumentów oparty na synonimach, homonimach i entymematach • "dziecko rozkazuje matce, matka ojcu, ojciec krajowi, kraj światu,  dziecko rozkazuje światu”; powtarza się czasownik (a czasem bohater) - łańcuch udaje dowodzenie • „Pogoda decyduje o czystości butów, czystość butów decyduje o postrzeganiu nas przez innych, postrzeganie przez innych decyduje o powodzeniu rozmowy kwalifikacyjnej, powodzenie rozmowy kwalifikacyjnej decyduje o zatrudnieniu, zatrudnienie decyduje o wyborze zawodu pogoda decyduje o wyborze zawodu” 1.5. DYLEMAT pozorna alternatywa prowadząca do narzuconego rozwiązania • Mogę zjeść ciastko lub nie jeśli zjem - pozbędę się przyjemności Jeśli nie zjem - nie zaznam przyjemości tak czy owak lepiej ciastek nie jeść • Mogę zjeść przesolone mięso lub nie. Jeżeli zjem będzie mi się chciało pić i wciąż będę nienasycony (nienasycony-mylące słowo). Jeżeli nie zjem – też będę głodny. 1.6. TZW. KOLEKCJA ARGUMENTÓW - ARGUMENTACJA KOLISTA Od razu przyjmujemy coś, a po skończonym wywodzie mówimy, że to udowodniliśmy. • „Nasza partia zwycięży, bo jest najlepsza, a zwycięstwo zawsze należy do najlepszych. Skoro więc nasza partia ma najlepszy program…. to nie możemy nie wygrać tych wyborów” • Dziś dzień uroczysty, bo święto państwowe i kościelne, więc dzień nie jest zwykły – przecież to jedno i to samo 1.7. UKŁAD SYLOGIZMÓW/SOFIZMATÓW/ENTYMEMATÓW Wiele argumentacji i wyników tworzy przekłamanie Część pierwsza: 1. Białko - podstawowy budulec organizmów 2. mięsożercy do życia potrzebują białka 3. kotlety schobowe zawierają białko 4. = mięsożercy potrzebują kotletów by żyć Część druga; 1. polacy jedzą kotlety 2. kto je kotrlety jest mięsożerny 3. =polacy są miesożenrni 4. 4+3 = 7 polacy potrzebują schabowych, aby żyć 1.8. STANDARYZACJA ARGUMENTU Wyodrębnienie przesłanek i konkluzji argumentu, służy ono uproszczeniu i rozjaśnieniu argumentu. • "Ten wypadek na pewno miał miejsce - czytałem o tym w gazecie" 2. ARGUMENT RETORYCZNE • Perswazja - lac. - persuasio przekonywanie, namowa, mniemanie, uprzedzenie; ang persuasion - także wiara w coś, silne przekonanie zaczyna być gra nie fair. by perswadować - trzeba samemu wierzyć w coś, dzięki temu jesteśmy bardziej przekonywujący. ZABIEGI RETORYCZNE: • odwołanie do uczyć, wartości, idei, doświadczeń, ukrytych założeń, przykładów, analogii • amplifikacje i wytworzenie obrazy i skojarzenia • sugestia – działanie na czyjąś psychikę, emocje • odwrócenie racji – radzenie sobie z argumentacją rozmówcy RODZAJE ARGUMENTÓW RETORYCZNYCH odwołanie do (  jak stosować argument, jak zbijać argument): 1.1) Próżności odbiorcy: komplement, podłechtanie odbiorcy (Na mnie głosują świadomi ludzie; Fajny z ciebie facet, więc…) ujawnienie intencji uploads/Philosophie/ retoryka-notatki.pdf

• Détails
• Publié le Aoû 22, 2021
• Catégorie Philosophy / Philo...
• Langue French
• Taille du fichier 0.1580MB